Post-traumatische
Dystrofie Post-traumatische
Dystrofie
 Dutch Version updated
01-08-2011
|
-- Visitors :
 Go
to English Version  |
Inleiding
De verschijnselen
Diagnose : Post
traumatische dystrofie
Hoe zit het met
het herstel
Mogelijke oorzaken
De mogelijke symptomen bij PD op
een rijtje
Wat is er aan te
doen
Omstandigheden gunstig maken
Revalidatie
Wat mag je aan herstel verwachten
?
Patientenvereniging
Nederlandse Vereniging
van Post-traumatische Dystrofie Patienten
Literatuurstudie
Post-Traumatische Dystrofie door mw. Louise van Aalst
Terug
naar de Homepage van C. van Bolderen
Inleiding
Elk jaar worden er in Nederland 8.000 nieuwe patiënten gemeld
die, nadat ze bijvoorbeeld hun arm of been hebben gebroken, of
daaraan een operatie hebben ondergaan, plotseling last krijgen
van iets wat lijkt op een ontsteking. Post-traumatische Dystrofie
kan mensen van alle leeftijden treffen.
De
verschijnselen
De omgeving van de plek waar men zich heeft geblesseerd wordt
dik, rood, warm (of juist koud!) en pijnlijk. In de loop van de
tijd neemt de pijn vaak toe, soms tot een ondraaglijke pijn. Als
de ontsteking niet overgaat, kan de tastzin afnemen en een 'doof'
gevoel ontstaan. Bewegen kan moeilijker worden. Bij ernstige
verschijnselen kunnen bewegingsbeperkingen ontstaan.
Diagnose:
Post-traumatische Dystrofie
Het zijn de verschijnselen die horen bij een complexe aandoening:
Post-traumatische Dystrofie (PD) of Sympathische Reflex Dystrofie
(SRD). Dystrofie is een moeilijk woord voor het slecht
functioneren van lichaamsweefsel. Post-traumatische Dystrofie wil
zeggen: slecht functioneren van lichaamsweefsel na een letsel.
Sympathische reflex is een aanduiding dat het willekeurige
zenuwstelsel een rol speelt. PD kan veroorzaakt worden door:
botbreuken, operatiewonden, verstuiking, kneuzing, schaaf- en
snij . wonden aan arm of been. In een arm kan PD ook optreden na
een beroerte, na een hartinfarct of na overbelasting. Dat
specifieke beeld noemt men wel het schouder-hand-syndroom. Soms
is het 'start-letsel' niet goed aan te wijzen. Dan dienen
behandelaars op hun hoede te zijn of er toch geen sprake is van
een andere aandoening.
Hoe
zit het met het herstel?
De patiënt kan herstellen van PD. Soms spontaan, soms met
behandeling. In enkele gevallen blijkt behandeling niet of
nauwelijks aan te slaan. Het is belangrijk dat de verschijnselen
van PD in een zo vroeg mogelijk stadium worden herkend, om zo
snel mogelijk met de behandeling te kunnen starten.
Aanstellerij?
PD is een ziekte die kan leiden tot ernstige handicaps. Mensen,
die eraan lijden, worden door hun omgeving niet altijd begrepen
of soms zelfs als aanstellers gezien. Dat komt, omdat er vaak
weinig aan de buitenkant zichtbaar is, ondanks de ernstige pijn
en de problemen met gevoel en bewegen. De aandoening heeft niets
met aanstellerij te maken.
Voor de buitenwereld is het moeilijk te begrijpen dat een
dergelijke kleinigheid tot ernstige klachten kan leiden.
Mogelijke
oorzaken
Het is niet goed mogelijk om één oorzaak voor de aandoening aan
te wijzen. Het is ook niet waarschijnlijk dat er één oorzaak
is. Meestal is er een letsel waar het mee begon. Bij de meeste
mensen geneest dit prima. Bij een aantal mensen komt herstel niet
op gang en ontspoort het letsel in een 'abnormale
ontstekingsreactie'. Bij deze ontsteking komen dan bepaalde
stoffen vrij, de zogenaamde vrije radicalen, die het gezonde
weefsel kunnen aantasten. Over het ontstaan van PD zijn
verschillende theorieën. Alleen wetenschappelijk onderzoek kan
aantonen welke opvattingen over het ontstaan van PD op juistheid
berusten.
De
mogelijke symptomen bij PD op een rijtje
Voor een PD patiënt en zijn omgeving is het zaak dat de
symptomen van de ziekte zo snel mogelijk worden herkend. Om
vervolgens, in samenspraak met de arts, de juiste behandelwijze
in te stellen. Daarom zetten we de mogelijke symptomen van PD nog
eens op een rijtje er van uit gaande dat de beperkingen in het
dagelijks functioneren, dus de functiebeperking, het kernprobleem
is:
Pijn
Kenmerk van de pijn is dat deze heviger is dan normaal bij het
letsel past. De pijn duurt ook langer. De pijn kan 'binnenin'
zitten, maar ook 'bij aanraken' optreden. Beide vormen van pijn
kunnen naast elkaar voorkomen.
Verkleuring, temperatuur,
zweten en zwelling
Verkleuring (abnormaal rood of blauw), afwijkende temperatuur (warm of juist koud), meer of minder zweten. Deze symptomen breiden zich vaak uit tot in het gebied dat helemaal niet beschadigd was. Ook zwelling kan aanzienlijk zijn.
Bewegen
Bewegen kan moeilijker worden. Vaak betreft het onmacht om de beweging goed te sturen. Soms is er ook enorme stijfheid van gewrichten waardoor bewegen wordt bemoeilijkt. Zelfs zonder dat de gewrichten bij het letsel zijn betrokken.
Aanrakingsgevoel
Het aanrakingsgevoel kan slechter worden. Soms omdat te weinig
wordt gevoeld, soms omdat teveel wordt gevoeld.
Haargroei, nagelgroei en huid
Haargroei, nagelgroei en huid kunnen veranderen. Soms is op de
röntgenfoto een veranderde botgroei te zien.
De verstoring van het onwillekeurige zenuwstelsel (het
sympathische zenuwstelsel) leidt tot veranderingen in kleur,
temperatuur en zweten.
De verstoring van het willekeurige zenuwstelsel leidt tot de bewegingsproblemen en het veranderde gevoel.
De stofwisseling in de aangedane weefsels is verstoord waardoor er teveel schadelijke stoffen (vrije radicalen) komen.
Het is belangrijk te weten dat niet alle verschijnselen bij elke
patiënt voorkomen. In de tweede plaats, dus als gevolg van de
genoemde verschijnselen, kan een verdere verstijving van de
gewrichten optreden. Alles bij elkaar kan PD leiden tot
invaliditeit.
In de eerste plaats is het zaak om alle mogelijke oorzaken uit te sluiten of te behandelen. Als er geen oorzaak bekend is, of met het wegnemen van de oorzaak de verschijnselen niet voldoende verdwijnen, kan men alleen de symptomen van de PD zelf behandelen.
Tevens moet men de omstandigheden voor genezing zo gunstig
mogelijk maken. Dit vraagt vaak aanpassing van leefwijze en
verstandig omgaan met het belasten van de aangedane arm of been.
In dit kader past ook revalidatie.
Behandeling van oorzaken
(indien de oorzaak bekend is) - De oorzaken dienen volgens
medische inzichten te worden behandeld.
Behandeling van het PD proces
Door de huisarts kunnen medicijnen tegen vrije radicalen worden gegeven (DMSO, N-Acetylcysteïne), vaatverwijdende medicijnen en indien men hier baat bij heeft pijnstillers. Gedoseerde oefentherapie (binnen de pijngrens) door een fysiotherapeut behoort tot het basispakket.
Meer specialistisch is de blokkade, dit betekent het tijdelijk
of langdurig stilleggen van een deel van het onwillekeurig
zenuwstelsel. Sommige medicijnen kunnen alleen door een
specialist worden voorgeschreven. Ook wordt Mannitol per infuus
toegepast.
Omstandigheden
gunstig maken
De aangedane arm of het been is minder goed te belasten dan
een gezonde arm of been, deze belasting komt erg nauw. Het is de
taak van de behandelaar om de patiënt inzicht te geven in de
mate van belastbaarheid. Het resultaat van de behandeling ligt
niet alleen in handen van de arts of fysiotherapeut, maar juist
ook in handen van de patiënt zelf! Luisteren en opvolgen van
adviezen ten aanzien van de belasting binnen de actuele
belastbaarheid vormen vaak een steeds terugkerend probleem in de
behandeling.
Teveel en te weinig belasten van de arm of het been is niet goed.
Het vraagt vaak aanpassing van leefwijze door de patiënt. Bij
alle patiënten met een chronische ziekte zien we een aantal
gemeenschappelijke factoren in de tijd.
Door de onoplosbaarheid van het ziektebeeld kunnen problemen ontstaan rondom de handicap, het sociaal functioneren, het werk, de relatie en andere omgevingsvariabelen.
Ook ten aanzien van deze factoren kan begeleiding en hulp noodzakelijk zijn om de omstandigheden zo gunstig mogelijk te maken.
Als onderdeel van de behandeling en als herstel uitblijft,
waardoor de mogelijkheden in het dagelijks leven beperkt blijven,
kunnen er voorzieningen nodig zijn. In dit kader is een
verwijzing naar een revalidatie-arts altijd zinvol.
Wat mag je aan herstel verwachten ?
We weten dat een minderheid van de PD patiënten ernstig gehandicapt blijft. De behandeling slaat bij hen onvoldoende aan. Het is niet goed te voorspellen bij wie dat zal zijn. Patiënt en arts moeten het effect van de behandeling in de gaten houden.
Als het herstel compleet is, kan men in principe weer volledig
werken. Ook bij onvolledig herstel is werken vaak mogelijk, maar
men moet met verminderde belastbaarheid en chronische pijn
rekening houden.
De second opinion
Voor de patiënt is de mogelijkheid altijd aanwezig om een andere
behandelaar een tweede mening te vragen (second opinion). Het
ligt voor de hand dit te doen in overleg met de huisarts, maar
toestemming is niet nodig. Een second opinion betekent beslist
niet altijd dat de behandelaar, die de tweede mening geeft, de
patiënt ook in behandeling neemt!
Patiëntenvereniging
PD is een ziekte die behoorlijk kan ingrijpen in het leven van
mensen. Herstel kan lang duren. Als herstel niet mogelijk blijkt,
kan blijvende invaliditeit het gevolg zijn. Patiënten voelen
zich vaak onbegrepen en kunnen met hun specifieke problemen niet
altijd terecht bij hun naaste omgeving.
Dit is de reden waarom in 1988 de 'Nederlandse Vereniging van
Posttraumatische Dystrofie Patiënten' is opgericht. De
doelstelling van deze organisatie is:
* Het in de ruimste zin van het woord ontwikkelen van
activiteiten die het welzijn van PD patiënten
bevorderen;
* Het bevorderen van wetenschappelijk onderzoek; het bevorderen
van contacten onderling door middel van plaatselijke en regionale
contactgroepen.
Vier maal per jaar laat de Vereniging een Nieuwsbrief
verschijnen. Ook op andere terreinen is de vereniging actief.
Voor iedereen die aan PD lijdt (en voor familieleden en vrienden)
is het lidmaatschap van de Vereniging aan te raden.
Homepage
Nederlandse Vereniging van Post-traumatische Dystrofie Patienten
De Nederlandse vereniging voor
Post Traumatische Dystrofie patienten is niet verantwoordelijk
voor de inhoud van deze pagina. Zie hiervoor hun eigen homepage
Tekst en informatie overgenomen uit uitgaven van de Nederlandse vereniging van Post-traumatische Dystrofie patienten.
Informatie
vanuit de hele wereld
Please send your E-Mail to:
C.J.M. van Bolderen
This page http://www.vanbolderen.nl/index-1.html is last updated: 01-08-2011 © copyright : C. van Bolderen